Inleiding begroting
De gemeentelijke begroting heeft een aantal jaren in het licht gestaan van voorzichtigheid, vooral vanuit de wetenschap dat sprake is van een broos herstel van de economie. Voor de begrotingsjaren 2017 en verder geldt nu dat voorzichtigheid plaats kan maken voor gematigd optimisme. De Meicirculaire 2016 geeft een positief beeld voor onze gemeentefinanciën, de economie blijft ondanks een aantal minder positieve externe factoren redelijk stabiel en de koopkracht stijgt volgend jaar over de hele linie.
Financieel perspectief
Eerder bent u met de uitwerking van de motie 'Voorstel financiële aanpassingen' op de hoogte gebracht van het financieel perspectief van onze gemeente op korte en langere termijn. De kern van deze uitwerking wordt hierna nog eens weergegeven:
| Omschrijving | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Saldo Perspectiefnota 2017 | 36.000 V | -112.500 N | 524.000 V | 830.000 V | 915.000 V |
| Autonome ontwikkelingen | 139.000 V | 225.000 V | 108.000 V | 129.000 V | 19.000 V |
| Wet- en regelgeving | 1.685.000 V | 516.000 V | -389.000 N | -193.000 N | -490.500 N |
| Overige bijstellingen | 58.000 V | 44.000 V | 28.000 V | 68.000 V | 15.500 VH |
| Herijkt financieel perspectief | 1.918.000 V | 672.500 V | 271.000 V | 834.000 V | 459.000 V |
| *) V = voordeel; N = nadeel |
Dit levert in ieder geval een op korte en langere termijn positief financieel beeld op. Een waarschuwing is op zijn plaats omdat dit positieve beeld (mede) wordt veroorzaakt doordat met de wijzingen in het BBV de uitgaven naar de toekomst worden verschoven. Het positieve effect van de eerste jaren slaat vanaf 2030 om in een nadelig effect.
De netto schuld quote van de gemeente Papendrecht is hoog en de solvabiliteitsratio is laag. De gemeente heeft dus relatief veel gefinancierd met vreemd vermogen. Dit is te verklaren gezien het hoge voorzieningenniveau binnen Papendrecht en de recente investeringen hierin. Verder heeft de gemeente veel activiteiten (parkeren, sportcentrum en theater) in eigen beheer.
Een belangrijke opdracht is de financiële positie van de gemeente structureel te verbeteren. Dat is nodig om enerzijds het voorzieningenniveau ook op termijn in stand te houden en eventueel nieuwe investeringen te kunnen doen. In feite zijn leningen aflossen en sparen de simpelste manieren om die toekomstige investeringen mogelijk te maken. Dat kan door bijvoorbeeld structurele financiële begrotingsruimte niet op korte termijn te benutten, maar in reserves te storten. Een andere manier is om de komende jaren leningen af te lossen, waartoe ook mogelijkheden worden gezien.
De financiële situatie kan het best worden getypeerd als goed op jaarlijks uitgavenniveau en verbeterbaar ten aanzien van de investeringsruimte op de korte en langere termijn. Dit wordt nog versterkt doordat de BBV-wijzigingen deels problemen verschuiven naar de toekomst. Financiële voorzichtigheid blijft dus geboden.
Collegekoers
Halverwege de collegeperiode duidt het college de nadere invulling van de collegeopdracht. Het college is gericht op het bereiken en in stand houden van een (bovengemiddeld) comfortabel woon-, leef- en werkklimaat, waarin samenhang, binding, geborgenheid en (sport)voorzieningen in de nabije omgeving van belang zijn. Papendrecht is een gemeente met een fijne leefomgeving. Die leefomgeving is gericht op kwalitatief goed wonen, leven en werken. De uitdaging is daarbij om de realisering en instandhouding van die leefomgeving financieel mogelijk te maken.
Naast het afronden van de opdrachten uit het collegeprogramma en de structurele speerpunten onderwijs en arbeidsmarkt, economie en duurzaamheid, richt het college zich de tweede helft van de collegeperiode specifiek op een drietal speerpunten. Eén van die speerpunten is kiezen voor bovengemiddelde kwaliteit. Het tweede speerpunt is versterken van de centrumfunctie van onze gemeente in de West-Alblasserwaard. Het derde speerpunt is versterken van de economische kracht in de regio en dus ook onze eigen gemeente.
Grote projecten en andere bestuurlijke aandachtspunten
Excelleren op onderdelen
Reeds jaren wordt door de gemeente geïnvesteerd in voorzieningen. Dat heeft geleid tot een breed palet aan voorzieningen, waarmee wij voor onze inwoners, bedrijven en instellingen een prettig woon- leef- en werkklimaat realiseren. De uitdaging nu is het handhaven van het huidige voorzieningenniveau, waarbij op onderdelen 'de middelmaat voorbij' aan de orde is. De focus op voorzieningen die op een excellente wijze eruit springen en die een positief stempel kunnen drukken op hoe naar Papendrecht wordt gekeken vanuit de omgeving, is een te verkennen koerswijziging.
Verzelfstandigingen
De keuze voor verzelfstandiging van het theater en onze binnensportvoorzieningen, waaronder het sportcentrum, is vooral gemaakt om deze voorzieningen tot ver in de toekomst voor
onze gemeente te behouden. Door te verzelfstandigen krijgen het theater en de binnensport-voorzieningen meer vrijheid om te ondernemen, waardoor ze optimaler kunnen renderen. In het jaar 2017 zullen de onderzoeken en uitwerkingen van de mogelijkheden voor verzelfstandiging van het theater en de sportvoorzieningen leiden tot besluitvorming.
Toekomst VO-scholen
De gemeente onderzoekt samen met de VO-scholen de mogelijkheden voor gezamenlijke nieuwbouw op één locatie. Papendrecht wil ook in de toekomst excelleren ten aanzien van het voortgezet onderwijs. Gedacht wordt aan een locatie die het mogelijk maakt een groot perceel in te richten voor de nieuwbouw, waarbij zowel de eisen ten aanzien van ruimtelijke ordening en de eisen op grond van de onderwijsvisie, bedrijfsvoering en duurzaamheid het best tot hun recht komen. De nieuwe huisvesting is een antwoord op veel ontwikkelingen, zowel intern als extern. De planvorming resulteert in een duurzame en doordachte oplossing voor de huisvesting van de VO-scholen, die leidt tot een breed maatschappelijk nut.
Land van Matena
Papendrecht kiest voor kwalitatief hoogwaardige kavels en bebouwing in het Land van Matena. Dit gebied wordt een parel voor woningbouw. Dat betekent dat de gemeente verantwoordelijkheid neemt voor een hoge ruimtelijke kwaliteit en zorgvuldig ruimtegebruik, uitmondend in een veilige en gezonde leefomgeving en duurzame oplossingen. De plannen bieden zelfbouwers de kans hun woondroom in Land van Matena waar te maken. Parallel aan het woningbouwproces wordt ook gewerkt aan het mogelijk maken van de realisatie van het voorzieningencentrum ‘Markt van Matena’.
Omgevingswet
De nieuwe Omgevingswet vervangt een aantal wetten en zal een aantal regels voor ruimtelijke projecten bundelen. In 2017 wordt actief ingezet op voorbereiding van de nieuwe wet, die merkbare gevolgen zal hebben voor onze wijze van handelen. Zonder exact de implicaties te kennen is de verwachting dat de veranderingen relatief groot zullen zijn.
Afronding centrumontwikkelingen en ruimte voor evenementen
In 2017 staat de oplevering van de nieuwbouw Den Briel gepland. Dat betekent dat de uitstraling bij het binnenrijden van het centrum kwalitatief hoogwaardiger zal zijn. Dit in combinatie met het inmiddels in gebruik genomen nieuwe marktplein en het vernieuwde gemeentehuis geeft een positieve kracht aan de kwaliteit en het aantrekkelijkheid van het centrum. De nieuwbouw op de locatie Veerpromenade bij de ingang van De Meent geeft voorlopig een laatste impuls aan het centrum van Papendrecht (kennismarkt). Dit verstevigt de centrumfunctie die onze gemeente vervult in de West-Alblasserwaard. Via het organiseren van evenementen kan het centrum nog levendiger worden gemaakt en meer aantrekkingskracht bieden voor Papendrechters en inwoners uit de omgeving van Papendrecht. Daarmee wordt de centrumfunctie die wij hebben nog eens extra benadrukt. Wij vinden dat evenementen door ons gefaciliteerd kunnen worden, maar dat zo mogelijk sprake moet zijn van een co-productie tussen maatschappelijke partners en de gemeente.
Versterking economische kracht Papendrecht en de regio
In de regio is consensus over het versterken van de economisch kracht in de regio. Daar profiteren alle Drechtstedengemeenten en dus ook Papendrecht van. Door onze economische positie, onze kwalitatief goede bedrijventerreinen, het permanent zoeken naar en bevorderen van de aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven, leveren wij als zelfstandige gemeente daar ook een fundamentele bijdrage aan. Ons meerjarig actieprogramma begint zijn vruchten af te werpen, mede geholpen door de positieve ontwikkeling van de economie.
BBV wijzigingen
De BBV wijzigingen hebben een nadrukkelijk effect gehad op sommige technisch-financiële onderdelen. Daarnaast hebben de wijzigingen ook nu al of het komende jaar effect op de presentatie van onderdelen van de begroting. Zo dient binnen de programma's financieel te worden verantwoord op taakniveau en niet op beleidsthema. Voor de teksten hanteren we dezelfde indeling als andere jaren, terwijl de financiële verantwoording aan het eind van ieder programma plaatsvindt (dus meer op hoofdniveau dan eerder gepresenteerd).