Het jaar 2020 is zowel voor de samenleving als onze gemeente lastig en onvoorspelbaar geweest. De coronatijd heeft ons dagelijks leven en ook onze manier van werken sterk beïnvloed. We werken hoofdzakelijk vanuit huis met alle voordelen en beperkingen die daarbij horen. Veel bedrijven en ondernemers zijn door de coronamaatregelen in de problemen gekomen. Kortom, voor iedereen was het een apart jaar. Dat geldt ook voor de economie en bijbehorende cijfers, die anders zijn dan verwacht. We staan daar uitgebreid bij stil.
Het overschot van 2020
We hebben dit jaar een positief gerealiseerd resultaat van € 2.616.000. De specificatie van de verschillen is opgenomen in de jaarrekening. Het incidentele overschot staat los van de structurele ombuigingen die noodzakelijk zijn de komende jaren.
Corona
Door de coronamaatregelen hebben wij onze prioriteiten verlegd en is een andere focus op het vlak van participatie ontstaan. Niet alle evenementen konden doorgaan, maar met aanpassingen is toch veel wel gelukt. Denk bijvoorbeeld aan de participatie bij de omgevingsvisie en onze lokale beleidsvisie sociaal domein Kompas. We zien dat in tijden van crisis de sociale cohesie belangrijk is. De omschakeling naar digitaal heeft een duidelijke impuls gekregen. De directe dienstverlening aan de balie is volledig op afspraak, een model dat voor de klant en de gemeente goed werkt. Het is juist in coronatijd belangrijk om te denken in mogelijkheden en het focussen op wat niet kan te vermijden. We hebben doorgepakt, zodat op inhoudelijk gebied veel is gerealiseerd. Denk aan het onderwijsachterstandenbeleid, de ontwikkelingen op het gebied van verkeer en vervoer, ICT, groenbeleid, energietransitie, milieubeheer, aanpak ondermijning en de ombuigingen. We hebben u via raadsinformatiebrieven over veel zaken geïnformeerd.
Corona heeft het onze samenleving en ons lastig gemaakt. We hebben nieuwe wegen gezocht om te communiceren en zijn vooral ook gaan denken in mogelijkheden. Op die manier hebben wij het hoofd kunnen bieden aan de uitdagingen door corona.
Ombuigingen
In 2019 was al bekend dat de gemeentefinanciën meerjarig niet sluitend zouden zijn. Op dat moment werd helder dat de komende jaren in het teken van ombuigingen zouden staan. Mede door de beperkingen van de coronamaatregelen houden we weer een flink bedrag op de rekening over. Dat lijkt heel goed, maar met incidentele meevallers kunnen we onze begrotingen de komende jaren niet sluitend maken. Om de komende jaren sluitende begrotingen te krijgen is veel energie, nadenken en de durf om keuzes te maken nodig. Het gaat daarbij om het vinden van de balans tussen uitgaven aan voorzieningen en het genereren van inkomsten.
Economische cijfers en scenario's als gevolg van coronacrisis
Hoewel de Nederlandse economie door de strenge lockdown in het eerste kwartaal van 2021 vermoedelijk nog krimpt ten opzichte van het vierde kwartaal van 2020, zal zij daarna relatief vlot herstellen. In 2020 is onze economie ongeveer 3,7 procent gekrompen. Volgens de cijfers van het CPB (31 maart 2021) is de verwachting dat onze economie dit jaar met 2,2 procent groeit. In 2022 bedraagt de Nederlandse bbp-groei naar verwachting 3,5 procent. Het is echter de vraag of alle sectoren zullen herstellen. De Europese Commissie voorziet een lagere groei in Nederland dan in de rest van Europa. Tegelijkertijd lijkt de stijging van de werkloosheid mee te vallen: eerder ging het CPB er nog van uit dat in 2021 565.000 mensen zonder baan zoudenzitten. Nu houdt het planbureau rekening met 415.000 werklozen in 2021 en 445.000 in 2022.
De ongewisheid over het moment van versoepelen en volledig verdwijnen van de coronamaat-regelen maakt dit soort voorspellingen minder betrouwbaar.
Het CPB verwacht ten aanzien van de koopkracht voor dit jaar nog een klein plusje van 0,7 procent, mede dankzij lastenverlichting die dit jaar nog doorloopt. Maar in 2022 levert de doorsnee Nederlander zonder ingrijpen zelfs iets in: -0,1 procent.
Een aandachtspunt is de mogelijke stijging van de rente. Als dit werkelijkheid wordt, is het kunnen betalen van de staatsschuld ingewikkelder dan bij een lage rente.
Jaarverslag
In het jaarverslag staan de gerealiseerde doelstellingen en de geleverde prestaties.
Het jaarverslag blikt terug op het jaar 2020. Het geeft inzicht in de prestaties die we als gemeente het afgelopen jaar hebben geleverd en de stappen die zijn gezet in het bereiken van onze doelen, zoals verwoord in de begroting.
Daarnaast geeft het inzicht in de financiële middelen die zijn ingezet om dit alles mogelijk te maken. De opbouw van het jaarverslag is overeenkomstig de begroting 2020.
Jaarrekening
Hierin staan de bestede en ontvangen middelen in het jaar 2020.
De functie van de jaarrekening is het getrouw en rechtmatig weergeven van de feiten en een analyse daarvan uit het voorgaande jaar, zodat uw raad de rekening kan vaststellen.
De jaarrekening bestaat uit diverse documenten.
- De balans geeft inzicht in de financiële positie aan het einde van het verslagjaar 2020.
- De rekening van baten en lasten (resultaat) geeft inzicht in de financiële baten en lasten over het jaar 2020. In eerste instantie wordt hierbij het resultaat (saldo van de programma’s en de algemene dekkingsmiddelen)bepaalden vervolgens een bestemmingsvoorstel gegeven aan dit resultaat.
